Η ΑΠΝΟΙΑ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΕΔΙΟ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΔΩΡΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑ
Τι είναι υπνική άπνοια;
Άπνοια είναι η παύση στην αναπνοή, η οποία διαρκεί για τουλάχιστον 10 δευτερόλεπτα. Η υπνική άπνοια, η οποία συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου, μπορεί να διαχωριστεί σε δύο κύριους τύπους. Η κεντρική υπνική άπνοια αναφέρεται στις παύσεις της αναπνοής όταν δεν υπάρχει καθόλου προσπάθεια για αναπνοή. Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλος δεν δίνει «σήμα» στους πνεύμονες να πάρουν ανάσα. Η αποφρακτική υπνική άπνοια αναφέρεται στις παύσεις της αναπνοής, παρότι υπάρχει προσπάθεια για αναπνοή. Οι πνεύμονες προσπαθούν να τραβήξουν αέρα μέσα στη θωρακική κοιλότητα, αλλά λόγω απόφραξης σε κάποιο σημείο του ανώτερου αεραγωγού (φάρυγγας- λάρυγγας) αποτυγχάνουν. Αυτός ο τύπος είναι η συχνότερη μορφή υπνικής άπνοιας.
Ποια είναι τα σημεία και τα συμπτώματα της υπνικής άπνοιας;
Ο ίδιος ο ασθενής δε συνειδητοποιεί το πρόβλημά του. Συχνά, ο σύντροφος, που παρατηρεί δυνατό ροχαλητό ή διακοπή της αναπνοής, είναι αυτός που θα παρακινήσει τον πάσχοντα να συμβουλευτεί γιατρό. Κάποιοι ασθενείς ξυπνούν κατά περιόδους, με την καρδιά τους να χτυπά δυνατά, ιδρωμένοι ή με την αίσθηση πνιγμού. Ο κακής ποιότητας ύπνος που απορρέει από την αποφρακτική υπνική άπνοια, οδηγεί σε κούραση και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε πρωινούς πονοκεφάλους, χαμηλή συγκέντρωση, αδύνατη μνήμη και μειωμένη απόδοση στην εργασία.
Είναι αυτό μία σοβαρή πάθηση;
ΝΑΙ. Η υπνική άπνοια είναι επικίνδυνη και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. Οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν καρδιακή προσβολή, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, αρρυθμίες, υψηλή αρτηριακή πίεση. Η στέρηση ύπνου, όπως αυτή που προκαλείται από την υπνική άπνοια, έχει την ίδια επίδραση στην ικανότητα κάποιου να οδηγήσει αυτοκίνητο όπως και η κατανάλωση αλκοόλ. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από υπνική άπνοια έχουν περίπου 7 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Επίσης οι ασθενείς που παραμελούν το συγκεκριμένο πρόβλημα χωρίς να ζητήσουν ιατρική συμβουλή, έχουν υψηλότερα επίπεδα θνησιμότητας από αυτούς που έχουν επιτυχώς αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Πώς μπορεί ο γιατρός να διαγνώσει την υπνική άπνοια;
Το ιστορικό και η φυσική εξέταση στο ιατρείο, μπορούν να εντοπίσουν τους ασθενείς που είναι σε κίνδυνο από αποφρακτική υπνική άπνοια. Τυπικά σημεία και συμπτώματα υπνικής άπνοιας μπορούν να αναγνωριστούν, και πιθανά σημεία απόφραξης της αναπνευστικής οδού να προσδιοριστούν. Παρόλα αυτά η διάγνωση της υπνικής άπνοιας απαιτεί μελέτη ύπνου. Μία τυπική ολονύχτια μελέτη, προϋποθέτει την παραμονή του ασθενούς όλη τη νύχτα σε ένα ειδικό εργαστήριο ύπνου. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης μετρώνται διαρκώς εγκεφαλογράφημα, τάση μυών, κινήσεις οφθαλμών, ηλεκτροκαρδιογράφημα , αναπνοή, επίπεδα οξυγόνου του αίματος και αναπνευστικοί ήχοι (ροχαλητό, κλπ).
Πώς αντιμετωπίζεται η υπνική άπνοια;
Η συσκευή CPAP (continuous positive airways pressure) παρέχει αέρα υπό πίεση στους αεραγωγούς μέσω μιας μάσκας που εφαρμόζεται στο πρόσωπό του ασθενούς. Αποτελεί την πιο διαδεδομένη και αποτελεσματική θεραπεία των αποφρακτικών απνοιών. Ωστόσο ασθενείς με ήπια σύνδρομα, καίτοι "μασκοφόροι", θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημά τους μόνο με δίαιτα ή επί ενδείξεων, με κάποια οδοντική πρόθεση προς διόρθωση της ανατομικής τους ατέλειας.
Αντίθετα, πολλοί ασθενείς που έχουν πραγματική ανάγκη μένουν αδιάγνωστοι λόγω πλημμελούς ενημέρωσης των συναφών ειδικοτήτων.
Η χειρουργική προσέγγιση σπανίως λύνει τα προβλήματα αποφρακτικής άπνοιας των ενηλίκων, με επεμβάσεις διόρθωσης σκολίωσης ρινικού διαφράγματος, αφαίρεσης ρινικών πολυπόδων, αμυγδαλεκτομής και φαρυγγοϋπερωιοπλαστικής. Μολονότι ιδιαίτερα προβεβλημένες έχουν αυστηρές και μόνο ενδείξεις.
